Drzewo życia drzewo pamięci
Z początkiem kwietnia 2018 r. rozpoczęliśmy realizację zadania „Korzenie XX-wiecznego ludobójstwa – wystawa wraz z elementami towarzyszącymi”.
Podstawowym elementem zadania była planowana na październik i listopad 2018 wystawa „Drzewo życia, drzewo pamięci” poświęcona ludobójstwu Ormian w Turcji w latach 1915-1923, którą zrealizowaliśmy we współpracy z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana.
Genocyd Ormian albo Mec Jeghern (orm. Wielka Zbrodnia) pochłonął życie blisko 1,5 miliona osób i jest przez historyków uznawany za pierwsze wielkie ludobójstwo XX wieku. Jednocześnie, mimo skali zbrodni i jej precedensowego charakteru, pamięć o niej poza narodem ormiańskim jest ciągle niewielka, a w wypadku Republiki Tureckiej – świadomie zacierana.
Przygotowana przez nas wystawa stawia sobie za cel pokazanie obok opisowego, faktograficznego rysu tamtych wydarzeń – ich subiektywnego, zapożyczonego poprzez relacje świadków, wiersze i prozę ormiańską charakteru. Chcieliśmy oddać głos tym, którzy ocaleli, ich krewnym oraz współczesnym spadkobiercom tego kulturowego dziedzictwa.
Wystawie towarzyszył cykl warsztatów dla młodzieży, poświęconych problematyce mniejszości etnicznych, dyskryminacji i wykluczenia, a także kilka wydarzeń towarzyszących – wykładów, spotkań, pokaz filmu „Ptaki śpiewają w Kigali”.
Wernisaż ekspozycji odbył się 18 października w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.
Wydarzeniami towarzyszącymi wystawie były wykłady pisarza Varujana Vosganiana (autora Księgi szeptów za którą autor otrzymał nagrodę Angelusa i był nominowany do nagrody Nobla) oraz reżyserki filmowej Joanny Kos-Krauze (reżyserki m.in. Ptaki śpiewają w Kigali oraz Papuszy). Wykłady zostały zrealizowane w ramach projektu Opisać niewysłowione – cykl wykładów dofinansowanego ze środków Miasta Łodzi w ramach programu ‚Łódź naukowa, Łódź akademicka’, którego operatorem jest Centrum OPUS). Relacje z tych wykładów można obejrzeć tutaj:
1. https://goo.gl/KYfEVM [1] – rozmowa z Varujanem Vosganianem cz.1
2. https://goo.gl/J4Bgfj [2] – rozmowa z Varujanem Vosganianem cz.2
3. https://goo.gl/ZAo9uh [3] – rozmowa z Joanną Kos-Krauze cz.1
4. https://goo.gl/D7Q6to [4] – rozmowa z Joanną Kos-Krauze cz.2
5. https://goo.gl/U2jNYN [5] – rozmowa z Joanną Kos-Krauze cz.3